Wazowskie fortyfikacje Zamku Królewskiego

Wykład mgr inż. architekt Małgorzaty Pastewki z Pracowni Architektoniczno-Konserwatorskiej Fronton o tym, co było u podnóża Zamku: fortyfikacje wazowskie, stancje saskie i arkady Kubickiego (te ostatnie to jedynie wspomniane). Wszystko z pierwszej ręki: wyniki najnowszych, nigdzie niepublikowanych badań i pytania, na które nie ma jeszcze odpowiedzi. To zajęcia na poziomie seminarium dla doktorantów. :-)

Początki kinematografii w Warszawie

Wykład Zbigniewa Muszyńskiego, wykładowcy reżyserii i scenariuszopisarswa na łódzkiej Filmówce i warszawskiej Akademii Teatralnej oraz przewodnika po Warszawie (i wielu innych miejscach). O tym, jak szalenie popularne było kino przed pierwszą wojną światową, o wkładzie Polaków w technikę filmową oraz o pierwszych polskich filmów, które często kręcone były w Warszawie).
A potem byl  długi, czarnobiały niemy film.

Warszawskie dzieje rodziny Lilpopów

POSUL po wakacjach ruszyl z kopyta. Wykład Jacka Lilpopa o historii jego rodziny ściągnał tłumy, ludzie nie mieszczący się w sali wykładowej nawet na stojąco, tłoczą się nawet w sąsiednim pomieszczeniu. Słuchają mało znanych, a bardzo wciągających historii tej słynnej rodziny zegarmistrzów, architektów i przemysłowców. Mapka wielu warszawskich obiektów związanych z tą rodziną jest pod adresem urwij.pl/LILPOP

Warszawska moda międzywojenna

Dziś z okazji zakończenia czwartego już roku akademickiego uroczysty wykład o międzywojenej modzie warszawskiej, opowiadają panie z Grupy Rekonstrukcji Historycznych "Bluszcz". Modę prezentują na slajdach i na sobie. Wielu ze studentów wzięło sobie do serca ten temat i pojawiło się również w historycznych strojach. Na wykładzie była także ekipa TVN Warszawa, materiał jest tutaj. Niedługo będzie w tylm miejscu więcej zdjęć z tego wykładu. Prosimy ich nadsyłanie.
Osoby które nie były dziś obecne, ale uczęszczały regularnie na wykłady w inne dni, proszone są o zgłaszanie się po odbiór dyplomów za rok akademicki 2012/2013.

Przykłady odbudowy praskiego przemysłu i kolei

Niezmiernie interesujący wykład prof. Andrzeja M. Brandta o dokonaniach jego ojca, Kazimierza S. Brandta, który odbudowywał po wojnie wiele warszawskich obiektów przemysłowych i kolejowych, w tym na Pradze. Robił to tak mądrze, by uniknąć rozbiórki budynków uszkodzonych czasami bardzo mocno (Avia, Wedel). Wreszcie dowiedzieliśmy się naprawdę, „jak to z Wedlem było” – z jednej strony mówiło się o wysadzeniu, z drugiej budynek przecież stał...  Na zdjęciu profesor Brandt pokazuje skorupę żółwia pozostałą z czasów tułaczki po Rosji. Na stole łyżka z aresztu przy Daniłowiczowskiej. Jego ojciec posługiwał się nią, gdy był przez Rosjan aresztowany w 1904 roku.

Znaczenie Rewolucji 1905 roku dla Warszawy

O tym, że wypadki 1905-1907 były rewolucją de facto republikańską, że uczyniły dotychczas bierne politycznie warstwy społeczeństwa częścią narodu politycznego i utorowały drogę do odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku opowiada Feliks Tych, współautor wydanej 40 lat temu książki "Czwarte powstanie czy pierwsza rewolucja."

Z dziejów warszawskich firm ogrodniczych

Wykład pani Jolanty Wiśniewskiej, kierownik Muzeum Warszawskiej Pragi, czyli o ogrodnictwie warszawskim wszystko, czego nie powiedział nam w lutym praski arcybiskup, albo o konkurencji firmy Bracia Hoser ;-) o Hoserach też było, ale więcej o zakładach ogrodniczych Ulrychów, Majlertów, Chrząńskich z Bródna i innych. Dowiadujemy się skąd się wzięły warszawskie ananasy i jak zarobić na przesadzaniu oraz na wiązankach ;-)
Za oknem pogoda w sam raz na prace ogrodnicze, a wiosna sprowadziła też na wykład sporą liczbę tych studentów, którzy jesienią zapadli w sen zimowy. ;-)

Na dżokejce wykłada Mieczysław Mełnicki

Na POSULu legenda polskiego jeździectwa, zwycięzca 1667 gonitw, opowiada o historii wyścigów konnych. My na trybunie dla dżokejow, w tle trybuna członkowska Toru Wyścigów Konnych na Służewcu. Trzeba już kończyć, za godzinę pierwsza gonitwa.

Ze Stalowej na Saską Kępę

O interesujących, prawobrzeżnych przypadkach swej młodości opowiada dyrekor Teatru Powszechnego na Pradze, reżyser Robert Gliński. Na ekranie stary, dokumentalny film, pojazujący naszego Wykładowcę jako ucznia, gdy był w wieku lat kilkunastu (a we wcześniejszych sekwencjach nawet w wieku lat kilku).

Warszawskie miejsca ks. Jerzego Popiełuszki

Bardzo ciekawy i żywy wykład o ks. Jerzym Popiełuszce, prowadzony przez Tomasza Wiścickiego, współautora książki o ks. Jerzym. Opowieść obiektywna, zupełnie niebrązownicza, niehagiograficzna i momentami dość wesoła o dość początkowo zwykłym, a momentami nawet nieco konfliktowym księdzu, który powoli zmieniał się w ogromnie ważną postać nie tylko dla kościoła rzymskokatolickiego w Polsce lat osiemdziędziesątych, ale dla całego ówczesnego społeczneństwa.

Przemysł zbrojeniowy Warszawy w Dwudziestoleciu.

Niezwykle szczegółowy wykład, mnóstwo nieznanych faktów. Na sali tłum - jak zwykle gdy wykłada dr Zbigniew Tucholski.

Związki Aleksandra Błoka z Warszawą

Nasz wielokrotny wykładowca, Igor Strojecki dziś ukazuje na mało znane, warszawskie aspekty biografii wielkiego rosyjskiego poety. Pogoda dziś taka jak wtedy, gdy Błok w 1909 roku przyjechał do naszego miasta. 103 lata i 3 miesiące temu wysiadał on z petersburskiego pociągu na peron o niecałe 100 metrów od miejsca, gdzie trwa wykład.

Historia Białego Budynku i Synagogi Nożyków

O historii Synagogi Nożyków i tuż obok się znajdującego, a należącego do Gminy Żydowskiej Białego Budynku opowiadają Anna Dybała (z mikrofonem) i Joanna Jaszuńska-Kobielska (z prawej strony netbooka). Warszawska gmina żydowska chce Biały Budynek zburzyć wbrew opinii obrońców zabytków, a także wielu członków gminy. Powodem chęci rozbiórki są plany budowy wieżowca w tym miejscu. Znaczący dla historii Warszawy, a szególnie dla historii Żydów budynek jest starszy o ok. 60 lat, niż się zwykle przyjmuje, naprawdę zbudowano go w latach dwudziestych XIX wieku.

Druga część spotkania to zdjęcia ocalałych domów z terenu getta.

Rosyjskie upamiętnienia Bitwy Grochowskiej

W 182 rocznicę bitwy po Olszynką Grochowską o tym, jak tę najkrwawszą bitwę Powstania Listopadowego zapamiętali Rosjanie i jak ją upamiętniali opowiada nasz wielokrotny wykladowca, Andrzej Buczyński. Bardzo ciekawie o różnicach mentalnych między Rosjanami a Polakami w podejściu do pamięci i materialnych upamiętnień.

Arcybiskup Henryk Hoser o warszawskich dziejach swojej rodziny

Na Praskim Otwartym Samozwańczym Uniwersytecie Latającym dziś wykłada zwierzchnik Diecezji Warszawsko-Praskiej, Ksiądz Arcybiskup Henryk Hoser SAC. Opowiada o prawie dwustuletnich warszawskich dziejach swojej rodziny i słynnej (wymienianej nawet w literaturze pięknej) rodzinnej ogrodniczej firmie. Przedsiębiorstwo to mieściło się długo w Al. Jerozolimskich (pod obecnym numerem 51, dawniej 59). Teraz stoi na tej działce dom mieszczący  m.in słynny warszawski fotoplastikon. O fotoplastykonie jest poprzedni wpis tutaj.

Oczywiście ta piękna, eklektyczna kamienica również była własnością rodziny Hoserów i tam nasz wykładowca spędził dzieciństwo.

Tak wyglądały firmowe wydawnictwa

Tu widać, że blog jest naprawdę tworzony online, w tle na slajdzie pierwsza wersja niniejszego wpisu, zrobiona komórką podczas wykładu.

Nieformalne dyskusje po wykładzie, autografy etc.

Linki do wielu innych zdjęć (autorstwa Władysława Kaplera) z tego wykładu tutaj.

Cicho-sza, fotoplastikon świeci jednym okiem!

Znane każdemu miejsce i już tu wspominane: fotoplastikon w kamienicy Hoserów przy Jerozolimskich 51. Wcześniej, w XIX wieku, pod tym adresem mieściła się wielka firma ogrodnicza, należąca to tej samej rodziny. Gdy cena działek w tych okolicach wzrosła tak bardzo, że nie opłacało się tu mieć magazynów, firmę przeniesiono do Żbikowa i zbudowano tę właśnie kamienicę, prawdopodobnie zresztą według projektu jednego z członków rodziny. Do lat dziewięćdziesiątych XX wieku funkcjonował tu firmowy sklep ogrodniczy, ale oczywiście po wojnie był już upaństwowiony. Był po lewej stronie
O tym wszystkim było usłyszeć 18 lutego 2013 roku o godz. 19 przy Wileńskiej 23 i to z pierwszej ręki :-) Kto nie był, pozostaje mu żałować i może sobie nieco o tym poczytać i obejrzeć zdjęcia tutaj.

Fotoplastikon świeci jednym okiem, czyli zbliżenie tego, co widać po prawej od gabloty. Warto powiększyć zdjęcie i zajrzeć w każdą ze źrenic. 

A na pierwszym, górnym zdjęciu, jeszcze bardziej z prawej strony, w bramie, w głębi za podwórkiem widać drugą bramę w oficynie poprzecznej. To tam, w bramie właśnie jest wejście do fotoplastikonu. A samo urządzenie od wewnątrz działa tak:

  

Teraz można zobaczyć tam kolorowane, dziewiętnastowieczne zdjęcia z południowych Włoch. Niestety, tu na blogu wszystko oddane jest jednym okiem obiektywu, monoskopowo. Zamieszczam poniżej trzy zdjęcia, przedstawiające to co uwielbiam: porty. Na samym dole widok dawnego Neapolu, oczywiście także z portem. Zobaczyć Neapol i umrzeć. Właściwie już mogę.

Praski przemysł: Huta Szkła Targówek

O założonej w 1927 roku Hucie Szkła Targówek przy Radzymińskiej 116 opowiada żoliborzanin, pan Tadeusz Klimczak, potomek właściciela i twórcy tego przedsiębiorstwa. Okazało się, że w hucie (która normalnie produkowała głównie chemicznie odporne szkło laboratoryjne) wykonano szklany wkład do urny na serce Józefa Piłsudskiego, które zostało pochowane na wileńskiej Rossie w grobie matki Naczelnika. Były też w latach trzydziestych próby produkcji wojskowej. Chodziło o granaty o szklanej skorupie. Okazało się jednak, że miały zbyt małą siłę rażenia. Huta została mocno zniszczona w 1939, a w czasie okupacji po prowizorycznej odbudowie, ną żądanie władz okupacyjnych produkowała butelki do wódki. Po wojnie upaństwowiona, szybko obrosła w biurokrację, a po jakimś czasie została zlikwidowana. Część budynków istnieje i niedawno zostały zwrócone spadkobiercom prawowitych właścicieli.

Teatry Warszawy 1944-1945

Wykład red. Tomasza Mościckiego z radiowej Dwójki, przedstawiający główne tezy jego kronikarskiej książki o teatrach Warszawy pod koniec okupacji, a później po wejściu wojsk sowieckich. Bardzo wciągająca opowieść o tym, że obraz legalnych teatrów w GG nie był taki jednoznacznie negatywny. Druga część to historia teatrów po wrześniu 1944, która zawiera mnóstwo mało znanych faktów.

Praski modernizm

Na świetny wykład prof. Anny Dybczyńskiej-Bułyszko o praskim modernizmie zwaliły się tłumy. Wiele osób siedzi w drugiej sali nie widząc zdjęć i tylko słuchając.

Praskie klimaty w piosence

Swoje współczesne teksty o szemranej, praskiej rzeczywistości do znanych od lat lub skomponowanych specjalnie melodii śpiewa Henryk Rejmer, praski bard. Muzyka Andrzeja Zaryckiego bądź wzięta z anonimowych rosyjskich pieśni "błatnych" (trudno się dzwić, tematyka tekstów bardzo błatna, a jednocześnie współczesna, praska). Artykuł o autorze był w Nowej Gazecie Praskiej. Więcej tekstów do poczytania tutaj.